Đưa hợp tác Việt-Nga ngày càng đi vào chiều sâu và thực chất

Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Nga, ủng hộ Nga tăng cường vai trò và vị thế tại châu Á-Thái Bình Dương; mong muốn đưa hợp tác Việt-Nga ngày càng đi vào chiều sâu và thực chất.

Theo Phó Thủ tướng, kết quả Khóa họp lần thứ 22 Ủy ban Liên Chính phủ Việt-Nga cho thấy hai bên đã tập trung tháo gỡ nhiều vướng mắc liên quan hợp tác song phương, cũng như trao đổi về các phương hướng, biện pháp thúc đẩy hơn nữa hợp tác Việt-Nga ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả.

Về “Năm chéo” Việt-Nga 2019, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình cho rằng, đây là sự kiện trọng đại trong quan hệ song phương, với nhiều hoạt động có ý nghĩa đã và đang được tổ chức tại Việt Nam và Nga. Về hợp tác thương mại, Phó Thủ tướng đánh giá, thương mại Việt-Nga về tổng thể phát triển tích cực nhưng đang có dấu hiệu chững lại. Do đó, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đề nghị hai bên tiếp tục phối hợp, tháo gỡ các rào cản phi thuế quan nhằm phát huy tối đa lợi ích của Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-Liên minh kinh tế Á-Âu.

Về hợp tác dầu khí, Phó Thủ tướng khẳng định đây là lĩnh vực hợp tác chiến lược đối với quan hệ Việt-Nga. Việt Nam ủng hộ và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp dầu khí Nga mở rộng thăm dò và khai thác dầu khí tại thềm lục địa Việt Nam phù hợp luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982.

Phó Thủ tướng đề nghị Chính phủ Nga tạo điều kiện để Liên doanh Rusvietpetro tham gia các mỏ tiềm năng mới nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động; Phó Thủ tướng khẳng định ủng hộ, khuyến khích các doanh nghiệp dầu khí Nga mở rộng hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí tại thềm lục địa Việt Nam.

Phó Thủ tướng Maxim Akimov khẳng định, quan hệ hợp tác với Việt Nam là ưu tiên vô điều kiện của Liên bang Nga trong khu vực châu Á. Việt Nam không chỉ là đối tác đối ngoại, thương mại quan trọng mà còn là người bạn lâu đời truyền thống của Nga. Đối thoại chính trị cấp cao nhất giữa hai bên là nền tảng tốt để hai bên phát triển mạnh mẽ quan hệ thương mại. Cùng với đó, hai nước có sự đồng thuận trong các vấn đề quốc tế, ủng hộ nhau trên trường quốc tế.

Phó Thủ tướng Maxim Akimov cho rằng, năm 2020, việc Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN là điều kiện thuận lợi thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa hai bên trong nhiều lĩnh vực.

Chính phủ Việt Nam và Nga luôn ủng hộ doanh nghiệp hai nước hợp tác

Ngày 29/10, Phó Thủ Trịnh Đình Dũng và Phó Thủ tướng LB Nga Maxim Akimov đã đồng chủ trì khóa họp lần thứ 22 Ủy ban liên Chính phủ Việt-Nga về hợp tác kinh tế-thương mại và khoa học-kỹ thuật.

Tham dự khóa họp, về phía Việt Nam có Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Nga, lãnh đạo Văn phòng Chính phủ, các Bộ: Công Thương, Ngoại giao, KH&ĐT, Tài chính, GTVT, NN&PTNT, TT&TT, Y tế, KH&CN, GD&ĐT, TN&MT, LĐTB&XH, Ngân hàng Nhà nước và TP. Hà Nội, cùng đại diện các ban, ngành và doanh nghiệp lớn của Việt Nam.

Về phía Nga, có Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền LB Nga tại Việt Nam, lãnh đạo các Bộ: Phát triển Kinh tế, Công Thương, Giao thông, Phát triển kinh tế số và Truyền thông đại chúng, Giáo dục, Nông nghiệp, cùng đại diện nhiều bộ, ngành và doanh nghiệp lớn của Nga.

Trong không khí tin cậy, cởi mở và hữu nghị, đặc trưng cho quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Nga, hai bên đã rà soát tình hình thực hiện Biên bản khóa họp lần thứ 21 Ủy ban liên Chính phủ; trao đổi và thống nhất nhiều biện pháp thúc đẩy hợp tác song phương, trong đó có việc triển khai các thỏa thuận cấp cao đạt được trong chuyến thăm chính thức Nga của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tháng 5/2019.

Hai bên đánh giá cao hợp tác kinh tế-thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Nga phát triển năng động thời gian qua với kim ngạch thương mại hai chiều đã đạt 4,5 tỷ USD năm 2018, tăng gần 30% so với năm 2017, đưa Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Nga trong ASEAN. Hợp tác đầu tư tiếp tục được mở rộng với ngày càng nhiều doanh nghiệp hai nước quan tâm đầu tư vào các dự án lớn tại Việt Nam và Nga trên các lĩnh vực nông nghiệp, năng lượng, giao thông vận tải… Nga hiện có 123 dự án đầu tư trực tiếp vào Việt Nam ngoài lĩnh vực dầu khí với tổng số vốn khoảng 1 tỷ USD, trong khi Việt Nam có 20 dự án đầu tư vào Nga với tổng số vốn gần 3 tỷ USD.

Hai Phó Thủ tướng bày tỏ vui mừng với nhiều hoạt động ý nghĩa và thiết thực đã và đang được tổ chức trong khuôn khổ “Năm chéo” - Năm Việt Nam tại Nga và Năm Nga tại Việt Nam năm 2019-2020.

Bên cạnh những kết quả đạt được, hai bên cũng nhận thấy hợp tác thương mại Việt-Nga chưa tương xứng tiềm năng hai nước, đòi hỏi các biện pháp quyết liệt từ Chính phủ và bộ, ngành hai nước. Trên tinh thần đó, hai đồng Chủ tịch Ủy ban liên Chính phủ đã nhất trí xem xét, tháo gỡ các rào cản phi thuế quan trong xuất nhập khẩu hàng hóa, đặc biệt là nông, thủy, hải sản, hàng dệt may và giày dép.

Về hợp tác dầu khí, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng khẳng định, Việt Nam luôn hoan nghênh và tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty Nga tăng cường hiện diện và triển khai các dự án thăm dò và khai thác dầu khí tại thềm lục địa Việt Nam. Về phần mình, Phó Thủ tướng Maxim Akimov cho biết, Nga tiếp tục ủng hộ các doanh nghiệp dầu khí Nga mở rộng hợp tác với Việt Nam, bao gồm mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực khác như cung cấp khí hóa lỏng (LNG) và điện khí.

Hai bên cũng đánh giá cao kết quả bước đầu trong hợp tác xây dựng Chính phủ điện tử và thành phố thông minh; nhất trí thúc đẩy dự án hợp tác xây dựng Trung tâm Nghiên cứu khoa học và công nghệ hạt nhân tại Việt Nam; cho rằng hai nước có nhiều triển vọng mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực công nghệ cao, y tế, tài chính và ngân hàng, khoa học và và giáo dục-đào tạo…

Hai Phó Thủ tướng đã ký Biên bản khóa họp lần thứ 22 Ủy ban liên Chính phủ; chứng kiến lễ ký kết các thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực ngân hàng và tham dự lễ ra mắt giao dịch thanh toán thẻ “MIR” của Nga tại Việt Nam.

Nhân dịp này, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cùng Phó Thủ tướng Maxim Akimov đã tham dự và phát biểu tại Đối thoại doanh nghiệp Việt-Nga năm 2019 do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Hội đồng Doanh nhân Nga phối hợp tổ chức.

Phát biểu trước cộng đồng doanh nghiệp, hai Phó Thủ tướng khẳng định Chính phủ Việt Nam và Nga luôn ủng hộ và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước hợp tác làm ăn với nhau; bày tỏ hy vọng sẽ có nhiều dự án và sáng kiến đầu tư, thương mại mới được đưa ra và triển khai sau sự kiện này, góp phần đưa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt-Nga ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả.

Bàn giải pháp thúc đẩy hợp tác công nghiệp

Ngày 28/10 tại Bộ Công Thương, phiên họp lần thứ 12 Tiểu ban về hợp tác về công nghiệp Việt - Nga đã thảo luận về một số vướng mắc trong hợp tác công nghiệp, đồng thời triển khai hợp tác những dự án mới, từ đó thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế giữa Việt Nam – Nga lên tầm cao mới.

 Một số vướng mắc

Trong những năm gần đây, kim ngạch thương mại Việt – Nga tăng trưởng khá nhanh, đặc biệt sau khi Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh kinh tế Á-Âu (EAEU) chính thức có hiệu lực. Hiện nay Việt Nam xuất khẩu một số mặt hàng công nghiệp như da giày, dệt may, điện tử, điện thoại và nhập khẩu từ Nga phân bón, quặng, sắt thép, linh kiện, thiết bị… Mặc dù hoạt động xuất nhập khẩu công nghiệp giữa hai nước có sự phát triển, nhưng theo ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), xuất khẩu các mặt hàng công nghiệp của Việt Nam sang Nga đang gặp một số vướng mắc. Ông Trần Thanh Hải dẫn chứng, mặc dù Nga là thành viên WTO nhưng vẫn áp dụng biện pháp kiểm soát về tiêu chuẩn chưa phù hợp với chuẩn mực quốc tế. Ngoài ra, từ tháng 4/2018, Nga đã thông qua Quyết định 792 quy định về dán nhãn công nghệ một số sản phẩm như giày dép, dệt may, thuốc lá, lốp xe… cũng ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam. Bên cạnh đó, Nga có những quy định về phòng vệ ngưỡng, áp dụng đối với một số sản phẩm như dệt may, da giày…

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nga – ông Alexei Gruzdev – cho rằng, Quyết định 792 với mục đích phòng tránh gian lận thương mại, chống hàng giả. Vấn đề này không phải là rào cản thương mại mà là điều tự nhiên để làm lành mạnh môi trường kinh doanh. “Nếu các doanh nghiệp Việt Nam gặp khó khăn, Chính phủ Nga sẽ sẵn sàng xem xét và đưa ra các khuyến nghị phù hợp” – Thứ trưởng Bộ Công Thương Nga khẳng định.

Cũng tại phiên họp, vấn đề liên quan việc cung cấp các thiết bị điện gió và tổ chức sản xuất các cụm máy của thiết bị điện gió InS-V-1000 tại Việt Nam đang gặp khó đã được đề cập. Ông Huỳnh Tấn Tư - Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn – cho biết, dự án sản xuất thí nghiệm Tổ máy phát điện bằng sức gió “hai hệ cánh đồng trục” của Tổng công ty Công nghiệp Sài Gòn và công ty TNHH Công nghệ mới Việt – Nga (YnS-W) được thực hiện từ năm 2013. Tuy nhiên, đến nay đã qua 4 lần “trễ hẹn” vẫn chưa thực hiện được, khiến dự án tốn nhiều thời gian và tăng chi phí.

Hiện nay, dự án đang ở giai đoạn lắp ráp, thử nghiệm ngoài trời. “Vì vậy, chúng tôi đề nghị phía Việt Nam, cụ thể là UBND TP. Hồ Chí Minh, nhanh chóng gia hạn dự án đến hết năm 2020. Đồng thời, đề nghị Chính phủ Nga hỗ trợ nhanh chóng thủ tục đất đai cho việc thử nghiệm Tổ máy hai hệ cánh đồng trục ngoài trời tại Nga. Sau khi hoàn thành thử nghiệm ngoài trời, cũng như điều chỉnh công suất cần thiết, sẽ hoàn thành ban Tổ máy vào cuối năm 2020, đây là triển vọng mở ra nhà máy điện gió tại Việt Nam” – ông Huỳnh Tấn Tư nhấn mạnh.

 Triển vọng hợp tác dự án tiềm năng

Tại phiên họp, sau khi thảo luận những vấn đề khó khăn trong năm 2019, hai bên đã thảo luận về những triển vọng hợp tác trong thời gian tới. Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng hy vọng, phiên họp Tiểu ban hợp tác về công nghiệp lần này đạt nhiều thỏa thuận quan trọng trong các lĩnh vực sản xuất phương tiện vận tải, công nghiệp đường sắt, cơ khí chế tạo, dược phẩm và thiết bị y tế, khai khoáng, hóa chất, luyện kim… Với lĩnh vực công nghiệp ôtô, trong thời gian qua, Việt Nam đã hợp tác, tạo điều kiện cho các nhà sản xuất ôtô Nga hoạt động sản xuất tại Việt Nam. 

Về phía Nga, các doanh nghiệp Nga cũng bày tỏ sự quan tâm hợp tác trong lĩnh vực khác như chế tạo máy bay, xây dựng và năng lượng… Đặc biệt, các doanh nghiệp Nga rất mong muốn được hợp tác về hàng không với Việt Nam.

Đối với hợp tác đóng tàu biển, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nga cho biết, hiện nay, Nga đã hợp tác với Việt Nam chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực đóng tàu biển. Trung tâm nhiệt đới Việt – Nga đã sản xuất vật liệu mới để ứng dụng trong công nghiệp công nghệ cao. Hy vọng trung tâm này sẽ tạo ra những sản phẩm phục vụ cho các ngành công nghiệp của Việt Nam.

Ngoài ra, các doanh nghiệp Nga cũng quan tâm hợp tác trong các lĩnh vực luyện kim, cung cấp công nghiệp nhôm, hóa chất, phân bón, dược phẩm, thuốc…

                                                        (Theo http://baochinhphu.vn  và Báo Công thương)