Kỷ niệm 60 năm chuyến bay của Yuri Gagarin và ra mắt ấn phẩm lưu trữ về chuyến bay vũ trụ của Phạm Tuân

Ngày 12/4/1961, tàu vũ trụ Vostok (Phương Đông) do Yuri Gagarin điều khiển được phóng lên từ sân bay vũ trụ Baikonour ở Kazakhstan, khi đó là nước cộng hòa thuộc Liên Xô. Chuyến bay kéo dài 108 phút, tàu Vostok thực hiện một vòng bay theo quỹ đạo quanh Trái Đất và trở về. Từ đó, nhà du hành vũ trụ Yuri Gagarin trở thành nhân vật gần như là huyền thoại và ngày ông bay vào vũ trụ, 12 tháng 4, trở thành Ngày Vũ trụ của Nga và cũng được Liên hợp quốc công nhận là Ngày Vũ trụ thế giới.

Tham dự hoạt động kỷ niệm có Đại sứ Liên bang Nga tại Việt Nam Konstantin Vnukov; Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước Đặng Thanh Tùng; Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam Nguyễn Phương Nga; Phó Chủ tịch thường trực Hội Hữu nghị Việt-Nga Trịnh Quốc Khánh; đại diện nhiều ban, ngành, tổ chức, đơn vị.

Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước Đặng Thanh Tùng cho biết, trong khuôn khổ kế hoạch hợp tác giai đoạn 2019-2022 giữa hai bên, năm 2020, Cục Văn thư và Lưu trữ Việt Nam và Cơ quan Lưu trữ Liên bang Nga thực hiện biên soạn, xuất bản cuốn sách những tài liệu lưu trữ "Chuyến du hành vũ trụ lịch sử" – về chuyến bay vũ trụ phối hợp Việt-Xô Gorbatko-Phạm Tuân năm 1980 - bằng tiếng Nga.

Cuốn sách “Chuyến du hành vũ trụ lịch sử” dày 130 trang, giới thiệu các tài liệu, hình ảnh tiêu biểu được lựa chọn từ các cơ quan lưu trữ và văn hóa của hai nước: Trung tâm Lưu trữ quốc gia III (Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước Việt Nam), Viện Lưu trữ Lịch sử Chính trị Xã hội quốc gia Nga (Cơ quan Lưu trữ Liên bang Nga), Thông tấn xã Việt Nam và một số tài liệu, tư liệu do nhà du hành vũ trụ Phạm Tuân cung cấp.

Đặc biệt, trong sách có một số tài liệu vừa được giải mật, lần đầu tiên công bố, giới thiệu với bạn đọc rộng rãi. Cuốn sách do Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông phát hành gồm ba phần: Hợp tác nghiên cứu vũ trụ. Công tác chuẩn bị và quá trình huấn luyện trước chuyến bay năm 1980; Khởi hành và hoạt động; Trở về trái đất.

Chuyến bay trên tàu “Soyuz 37”  (Liên hợp 37) do nhà du hành vũ trụ Liên Xô V.V. Gorbatko và nhà du hành vũ trụ Việt Nam Phạm Tuân xuất phát ngày 23-7-1980. Sau 8 ngày, hai nhà du hành trở về Trái đất trên tàu “Liên hợp 36”. Lần đầu tiên, Việt Nam có nhà du hành vũ trụ tham gia nghiên cứu không gian ngoài Trái đất. Việt Nam cũng là nước châu Á đầu tiên có nhà du hành vũ trụ đặt chân vào không gian vũ trụ bao la, là sự kiện đánh dấu mốc quan trọng trong lịch sử hàng không vũ trụ Việt Nam.

Tại buổi lễ, Trung tướng Phạm Tuân đã chia sẻ những kỷ niệm của ông về chuyến bay vũ trụ 40 năm trước và về cuốn sách "Chuyến du hành vũ trụ lịch sử" mới ra mắt bạn đọc Việt Nam. Ban Tổ chức đã trao tặng sách cho Đại sứ Liên bang Nga tại Việt Nam, Trung tướng Phạm Tuân và các vị khách mời.

Cũng trong khuôn khổ sự kiện này, lần đầu tiên Ban tổ chức giới thiệu bộ phim tài liệu "Yuri Gagarin - bảy năm một mình", do Công ty Phát thanh và Truyền hình Trung ương Nga cung cấp. Bộ phim kể về một số câu chuyện thú vị trong cuộc đời của nhà du hành vũ trụ đầu tiên trên thế giới Yuri Gagarin. Cùng với đó là cuộc triển lãm ảnh "60 năm chuyến bay vào vũ trụ của Yu. A. Gagarin".

                                                                         P.V